ETİK VE TANIMI 1

KONULAR

ETİĞİN TANIMI

MESLEK ETİĞİ

EĞİTİMDE ETİĞİN ÖNEMİ

ÖĞRETMANLİK MESLEK ETİĞİ

EĞİTİM YÖNETİCİLERİ VE ETİK

ETİK NEDİR ?

Etik sözcüğü her geçen gün günlük hayatımızda daha fazla yer işgal etmektedir.

Etik,bir etkinlik alanı olarak felsefenin bir dalı , ahlak felsefesi alanı; ahlaki olanın özünü ve temellerini araştıran bir felsefe etkinliğidir.

Etik sözcüğü yunanca “karakter”,”adet”,”usul”,veya “gelenek” anlamına gelen “ETHOS” sözcüğünden türetilmiştir.

Etik; insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları,kuralları, DOĞRU-YANLIŞ ya da İYİ-KÖTÜ gibi ahlaksal açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir

( İnal,1996,43).

BASİT BİR ANLATIMLA ETİK, DOĞRU VE YANLIŞ ÖLÇÜTLERİDİR.

Aslında etik ve ahlak birbirinden farklı kavramlardır. Ancak pek çok bu kavramların aynı anlamda kullanıldığını görmekteyiz.

Etik ve ahlakın özdeş olmamasının nedeni,etiğin ahlak felsefesi olması ,ahlakın ise etiğin araştırma konusu olmasındandır..

Etik kuramlar,ahlakın özü,kökeni ve toplumsal yaşamdaki işlevinin yanı sıra ,insanların bir arada yaşayabilmelerinin gerekleri,toplumsal yaşamın normları ve değerleri kişilerle toplum arasındaki ilişkiler,bireysel yaşamın amacı ve  anlamı üstüne görüşleri dile getirir.

Ahlak geniş tabanlı ve nasıl davranılması gerektiğine ilişkin yazılı olmayan standartları belirler.

Etik ise ;kuralların açık ve belirli alana ilişkin yazılı kuralları içermesi beklenir.

ÖRNEK: Sanat etiği ,tıp etiği,çevre etiği,eğitim etiği……

Ahlakla etik arasında genişlik-darlık,kuram ve uygulama açılarından bir farklılık vardır.Ahlak bir disiplin olarak etiğin günlük yaşam pratiğine yansıyan kurallar demetidir.

Ahlak günlük yaşam içinde bireylerin nasıl yaşamaları gerektiğini ince ayrıntılar içinde pratik açıdan düşünürken,

Etik daha soyut (Elle tutulur) ve kuramsal bir bakış açısını gerektirir.

Buradan hareketle etiğin genel bir tanımını yapacak olursak;

TANIM:

Etik; bütün etkinlik ve amaçların yerli yerine konulması;neyin yapılacağı ya da yapılmayacağının;neyin isteneceği neyin istenmeyeceğinin;neye sahip olunacağı ya da olunmayacağının bilinmesidir (Aydın,2003,18).

“Ahlak duygumuz,ihtiraslarımızı kontrol eder.”

Bernard SHAW

MESLEK ETİĞİ

Günümüzde meslek etiğine olan ilginin giderek artmasının nedeni kimi mesleklerde karşılaşılan etik sorunlarını artması ya da artan sorunların farkına varılmasıdır (Tepe,2000,1).

Meslek Etiği: Meslek etiği ,özellikle doğrudan doğruya insanla ilgili mesleklerde uyulması gereken davranış kuralları olarak tanımlanabilir.

Meslek etiğinin en önemli yanlarından biri ,dünyanın neresinde olursan olsun,aynı meslekte çalışan bireylerin bu davranış kurallarına uygun davranmalarının gerekli olmasıdır (Kuçuradi,1988,21).

Meslek etiğinin temelinde insanlarla ilişkiler yatar.

Aynı meslekten bireylerin birbirleri ile ilişkilerinde belli davranış kalıplarına uymaları meslek etiğinin gereğidir( Aydın ,1993,71).

Mesleki etik ,gurup onu koruduğu sürece yürürlükte kalabilen ve bireylere emrden,onları şu ya da bu şekilde davranmaya zorlayan ,kişisel eğilimlerine bir sınır çizen ve daha ileri gitmelerine engel olan kurallardan oluşmuştur (Durkheim,1949,13).

Mesleki etiğin en aırdedici özelliği,mesleği yerine getirirken işlenen kusurların,meslek çevresi dışında çok fazla tepki görmemesi,kamu vicdanının bu tür kusurlara ilgisiz kalmasıdır.

Kamu vicdanının bu kusurlara ilgisiz kalmasının nedeni ise bu ilkelerin toplumun bütün organları arasında ortak olmamasıdır.

Etik ilkeler ,herkesin görmediği görevleri düzenler,onun için herkes bu görevlerin ne olduğunu,ne olması gerektiğini,bu görevleri yerine getiren bireylerin özel ilişkilerinin ne olması gerektiğini bilemez (Durkheim,1949,12).

Toplum içinde mesleki etik ilkelerini oluşturacak ve bu ilkelerin yürütülmesini denetleyecek özel bazı guruplara gereksinim vardır.

Mesleki guruplar ne kadar sağlam ve örgütlü olurlarsa,mesleki etik de o kadar gelişir ve saygınlık kazanır.Mesleki etik kuralları olarak belirlenen üyelerinin genel ve ortak olan davranış biçimlerini tanımlayan ilkelerin üç temel işlevi vardır.

Yetersiz ve ilkesiz üyeleri ayırmak

Meslek içi rekabeti düzenlemek

Hizmet ideallerini korumak

Bunun yanında mesleki etik ilkelerinin gurubun diğer üyeleri ve toplum ile ilişkilerini düzenleme işlevleri de vardır.(Devamı var)