LİDER KİMDİR ?

Mustafa CAN

Lider olmak kolay değildir. Lider doğulur, lider olunmaz. Liderleri millet yetiştirir ve zor günler insanı lider haline getirir. Liderliğin kriterleri çoktur; ama birkaçını burada dikkatlere sunmak istiyorum.

1.   Gücünü meşruiyetten ve liyakatten alan, maharet ve samimiyetle, istişare ve anlaşma ile icraat yapan, hak ve adaletten ayrılmayan idarecilere lider denir.

2.  Lider, tutarlı, ölçülü ve dengeli olmalıdır.

3.  Lider az ve öz konuşmalı. Yanlış anlaşılması ihtimali olan sözler söylememelidir; çünkü mutlaka yanlış anlaşılacaktır.

4. Neyi konuşacağını değil, neyi konuşmayacağını bilmelidir.

5.  Lider, okuyan, araştıran ve dinleyen olmalıdır. Her yerde gözü ve kulağı bulunmalıdır

6.  Rakiplerinden hiçbirini küçük görmemeli ve basite almamalıdır. Onlara cevap yetiştirmek için de çalışmamalıdır.

7.  Lider icraatı ve eserleri ile konuşmalıdır. Az konuşmalı; ama çok iş yapmalıdır. Birine cevap vermesi gerekiyorsa sözlü değil, yazılı cevap vermelidir.

8.  Lider, birleştirici, bütünleştirici ve arabulucu olmalıdır. Herkesi, bilhassa muhalefeti çok iyi dinlenmelidir.

9.   Lider, istişareye önem vermeli, konuşmak için değil, dinlemek için istişare yapmalıdır. Ortak kararların alınmasına yardımcı olmalıdır. Kendi düşüncelerini ve kararlarını deklare ederek kurula kabul ettirmek ve yardımcılarını ikna etmek için istişare yapmamalıdır. Kurulun kararları kendi görüşlerine aykırı da olsa kendi kararı gibi kabul ederek uygulamasını takip etmelidir.

10.  Lider ketum olmalıdır. Sır saklamasını bilmelidir. Yapacaklarını ve gizli kalması gerekenleri saklamalıdır.

11.  Lider güvenilir olmalıdır. Söz vermemeli; ama verdiği sözleri mutlaka ifa etmelidir.

12.  İşlere ehil olanları getirmeli, bu nedenle partizanca davranmamalıdır. Hissi ve ideolojik yaklaşımlardan ve peşin hükümlerden sakınmalıdır.

13.  Lider müdebbir olmalıdır. Bununla beraber cesur ve atak olmasını bilmelidir.

14.  Lider kararlarını düşünerek ve istişare ederek almalıdır. Karar verirken zorlanmalı, ama uygulamaya geçtiği zaman mutlaka tavizsiz uygulamalıdır.

15.  Lider öfkelenmemelidir, öfkeli olduğu zaman da karar vermemelidir. Öfkesini ve şehvetini yenmesini bilmeyen lider olamaz.

Bu anlatılanları başarabilenler iyi bir lider olabilirler. Ancak liderler yine de toplumun sıkıntı ve felaket zamanlarında ortaya çıkar; yani etrafına toplanan halk onu lider yapar. Milletine layık olursa liderliği devam eder ve tarihe geçer; ama layık olmazsa o zaman liderliği kısa süreli olur.